Çocuğuma Oyuncak Silah Almalı mıyım?

Salih Deniz
2 min readFeb 20, 2022

Aslında silah sever bir toplum olduğumuzdan çoğu anne ve baba için kız çocukların bebeklerle oynaması ne kadar doğalsa, erkek çocukların da silahla oynaması o kadar normal geliyor. Ama bazı ebeveynler de silahın çocuğu şiddete yönelteceği kaygısıyla çocuklarına oyuncak silah almıyorlar.

Ancak çocukların silahlı oyunlarını engellemeye çalışsanız da zaten onlar bir şekilde bu oyunları oynuyorlar. Kimi zaman bulduğu çubukları kılıç yaparak, kimi zaman elini tabanca şekline getirerek, kimi zaman da oyuncak hayvanlarını savaştırarak şiddet içerikli oyunlar oynuyorlar. Kısacası oyuncak silahları yasaklayarak çocukları şiddet eğiliminden uzak tutamaz ya da tam tersi onlara oyuncak silah alarak şiddet eğilimli birisi yaratamazsınız.

Ek olarak, silahla oynaması yasaklanan çocuklar, içlerindeki bu istek nedeniyle kötü bir şey arzuladıklarını düşünerek suçluluk duygusu da geliştirebilirler. Oyun terapisi seanslarında bu durumla sık sık karşılaşıyorum. Örneğin; Çocuk kılıçları, tabancaları görüyor (oyun terapisi odasında çocuğun kendisini ifade edebilmesi amacıyla çok çeşitli oyuncaklar bulunuyor) ve oynamak için büyük istek duyuyor ama “silah kötü bir şeydir” ya da “Annem bunlarla oynadığımı görse çok üzülür” deyip oynamıyor.

Ayrıca çocuklar için çoğu zaman silah öldürme aracı değil, bir güç sembolüdür. Silaha çok fazla düşkün çocuklarda güç ihtiyacı olması büyük olasılıktır. Bu ihtiyacın nedenlerini anlayıp çözmek çocuğu şiddet eğiliminden uzak tutmak için daha kalıcı bir çözüm sunar.

Peki Ne Yapalım?

Öncelikle çocuğunuz oyuncak silah istiyor ise alın. Oyuncak silah seçerken gerçek modellerin kopyaları yerine, renkli su tabancaları, plastik oklar atan oyuncaklar, dart, yumuşak malzemelerden yapılmış kılıç vb. oyuncakları tercih edebilirsiniz. Kimseyi incitmemek kaydıyla arkadaşları veya sizinle bu oyuncaklarla oynayabilirler.

Eğer çocuk bu oyuncaklarla çevresine, kendisine veya size zarar verecek şekilde oynuyor ise sakin ama net bir şekilde sınır koyabilirsiniz. Örneğin bir kılıç savaşında size çok sert vurmuş ise hemen oyunu durdurup, “Bu benim canımı yakabilir, daha yavaş oynayabiliriz ya da sen kılıcınla daha hızlı oynamak istiyorsan şuradaki yastığa vurabilirsin” denebilir. Eğer birkaç hatırlatmadan sonra ısrarla sizin canınızı yakmaya devam ediyor ise yine sınır koyup, belirli bir süreliğine bu oyuncağı kaldırabilirsiniz. Burada sakin, nazik ve tutarlı olmanız çok önemli.

Eğer çocuklarınızın oyunlarındaki agresyon/şiddet yoğunluğu sizi endişelendiriyor ise bu şiddet eğilimin beslendiği kaynakları belirlemeye çalışın. Bana gelen çocukların çok büyük bölümü yaşlarına uygun olmayan video oyunları oynuyor veya filmler izliyorlar. İnternet üzerinde kullanılan ebeveyn denetim sistemlerini öğrenip çocuğunuza anlatın. Temel sorun çocukların silah merakı değil, film ve dizilerdeki elinde silahla dolaşan zorba karakterlere özenmesi olmaktadır.

Daha önemlisi, çocuğun oyunlarında ortaya çıkan agresyonun sebebi, baş edemediği duyguları da olabilir. Agresyon, evde veya okulda yaşadığı sorunlar nedeniyle ortaya çıkan psikolojik sorunların habercisi olabilir. Eğer bu davranışlar süreklilik gösteriyor ise bir ruh sağlığı çalışanından yardım alabilirsiniz.

--

--

Salih Deniz

uzman psikolog, amatör fotoğrafçı, üşengeç gezgin…