Oyun Terapisi Nedir?
Çocuklar da yetişkinler gibi psikolojik sorunlar yaşar ancak bu sorunlarını yetişkinler gibi dile getiremez ve onlara çözüm bulamazlar. Hatta çoğu zaman yaşadıkları sorunların farkında bile değillerdir. Ancak çocuklar bunları oyun yoluyla ifade edebilir ve çözebilir. Kısacası oyun terapisi, çocuğun kendi kendisine oyun yoluyla yardım etmesini sağlayan harika bir terapi yöntemidir.
Oyun çocukların dili, oyuncaklar kelimeleridir. -Garry Landreth
Oyun Terapisi Hangi Sorunlarda İşe Yarar?
Travmalar, kaygı bozukluğu, uyku sorunları, dürtüsellik, özgüven sorunları, sınır sorunları, kardeş kıskançlıkları, okul sorunları, kronik hastalıklar nedeniyle yaşanan zorluklar ve daha birçok problem üzerinde fayda sağlamaktadır.
Çocuğum Zaten Evde Oyun Oynuyor, Oyun Terapisinin Farkı Nedir?
Oyun terapisi, çocuğun kendisini ifade edebileceği çeşitlilikte oyuncak ve malzemelere sahip, özel olarak hazırlanmış bir oyun alanında gerçekleştirilir. Ama en önemli fark terapistin çocuğa yaklaşımıdır. Oyun terapisi, bu konuda özel bir eğitim almış terapist tarafından uygulanır. Terapist oyun alanında çocuğa, duygularını rahatlıkla ifade edebileceği güvenli bir ortam sunar. Çocuk, terapistin oyuna katılım şekli, duygu, düşünce ve davranışlarını kabulü ve gerekli durumlarda ve uygun şekillerde koyduğu sınırlar ile evde veya okulda oynadığı oyunlardan çok farklı bir deneyim yaşar.
Çocuk, olumsuz deneyim ve duygularını terapi odasında yeniden canlandırır. Bu yaşantı, çocuklara potansiyeli konusunda farkındalık, sorunlarını çözebilme konusunda güç kazanmasını sağlar. Çocuk terapi sürecinde, gündelik hayatındaki ilişkilerden farklı bir ilişki de tecrübe eder. Çoğu zaman sadece terapist ve çocuk arasındaki bu ilişki iyileştiricidir.
Ayrıca terapist, çocuğun oyuncak tercihi, oyun biçimi gibi konularda analiz ve değerlendirmeler yapabilir. Bu nedenle oyun terapisi, çocuğun okulda veya evde oynadığı oyunlardan tamamen farklı bir süreçtir.
Kaç Yaş İçin Uygundur?
Oyun terapisi 3–11 yaş aralığı için uygundur. Ancak bu yaş aralığında bile olsa her çocuk oyun terapisine olumlu yanıt vermeyebilir. Ya da tam tersi bazen 11 yaşından büyük çocuklar da fayda görebilir. Terapist bu değerlendirmeyi yapıp ebeveyne gerekli bilgiyi verir.
Süreç Nasıl İlerler?
Oyun terapisinde farklı ekoller ve bu ekollerin farklı çalışma şekli vardır. Ancak genelde seanslar 50 dakika olup haftada bir gün çocuğun katılımı ile devam eder. Bazı özel durumlarda ebeveyn de seansa katılabilir. Böyle olduğunda terapist, ebeveyne seans içinde nasıl davranması gerektiği konusunda bilgi verir.
Çocuğun kendisini rahat hissedebilmesi ve terapiste güvenebilmesi açısından seans süresi tamamen çocuğa ayrılmıştır. Yine yaklaşımına bağlı olarak terapist, ebeveyne seanstan sonra telefon ile bilgi verebilir ya da çocukla yapılan her 3–4 seans sonrasında ebeveyn görüşmesi planlayabilir. Seanstan hemen sonra çocuğu bekleme odasına alıp, ebeveyn ile görüşme yapmak oyun terapisinde tercih edilen bir yöntem değildir. Terapist ve çocuk arasındaki terapötik ilişkiyi bozabilir.
Ebeveyn görüşmelerinde terapist, süreçle ilgili bilgi paylaşıp, gerekli konularda ebeveynlere yönlendirmeler yapabilir.
Oyun terapisi sürecinde çocuğun psikolojik durumu ile ilgili dalgalanmalar yaşanabilir. Hatta yaşanan sorunlar daha da kötüye gidiyor gibi görünebilir. Bu, bazı durumlarda beklenen bir gelişmedir. Sebebi ise çocuğun yaşadığı sorun ile ilgili farkındalık kazanması ve duygularını dışa vurabileceği güvenli ortama kavuşmuş olmasıdır. Süreç ilerledikçe bunlar düzelecektir.
Ebeveynlerin Dikkat Etmesi Gerekenler Nelerdir?
Tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi çocukların da terapi odasındaki mahremiyetlerine saygı göstermek gerekmektedir. Çocuğa seans öncesinde “bak içeride güzel oyna” gibi ifadelerle beklentiler yüklenmemeli. Seans sonunda ”içeride neler yaptın anlat bakalım, çok eğlendin mi?” gibi sorular sorulmamalıdır. Eğer çocuk kendisi seansta olanlar ile ilgili konuşmak isterse sadece ilgi ile dinlemek, varsa sorularını cevaplamak yeterlidir. Zaten terapistiniz bilmeniz gereken gelişmeleri mutlaka size aktaracaktır.
Oyun Terapisi Ne Kadar Sürer?
Diğer terapi yöntemlerinde olduğu gibi burada da bir süre vermek pek mümkün değildir. Çocuğun terapiye başlama sebeplerinin ortadan kalkması, çocuğun oyununun yaşına ve gelişim düzeyine uygun bir şekle dönüşmesi ile terapi süreci sonlandırılır.
Kuşlar uçar, balıklar yüzer, çocuklar oynar. -Garry Landreth
