İkinci Tavuk Olmak; Çocuklarda Kaygı ile Baş Etme

Salih Deniz
2 min readOct 24, 2022

Psikolog Lawrence Cohen, “Kaygının Karşı Yakası” adlı kitabında, biyopsikoloji alanında çalışan ve hayvan davranışlarını inceleyen Profesör Gordon Gallup’un bir bulgusunu paylaşmış. Sonra da bunları insandaki kaygı ve ilişkili davranışlar açısından yorumlamış. Bu araştırma tavuklar hakkında. Gelin tavuklar konusundaki bulgulara bakalım…

Bir tavuk havada uçan bir yırtıcı fark ettiğinde, içgüdüsel olarak hemen yere yatıp 1–2 dakika hareketsiz durarak ölüymüş gibi davranıyor. Çünkü yırtıcılar zaten ölmüş bir av ile (kendilerine göre bazı sağlık gerekçeleri nedeniyle) ilgilenmiyorlar. Böylelikle tavuğun hayatı kurtulmuş oluyor.

Eğer ortamda iki tavuk varsa ve ikisi de ölü gibi hareketsiz duruyorlarsa, bu bekleme süresi 5 dakikaya kadar uzayabiliyor. Bunun sebebi ise; her bir tavuk diğer tavuğu hareketsiz olarak gördüğü için “eğer o hareketsiz ise demek ki tehlike geçmedi, ben de hareket etmemeliyim” diye düşünmesi. Böylelikle hareketsiz kalma sürelerini karşılıklı olarak uzatıyorlar.

Ama bir tavuk hareketsiz yatarken ikinci bir tavuk ortada dolaşıyorsa, hareketsiz olan tavuk da “herhalde tehlike geçti, işime gücüme dönmeliyim” diyerek hemen dolaşmaya başlıyor.

Bunun kaygı ve çocuklarla ne ilgisi var?

Eğer çocuğunuz bir nedenden dolayı kaygı yaşıyorsa bakacağı ilk kişi ebeveyni olacaktır. Çocuğunuzun size baktığındaki durumunuz onun kaygısının devam etmesine veya ortadan kalkmasında çok etkilidir.

Örneklemek gerekirse; Diyelim ki çocuğunuz koşarken düştü ve dizi kanamaya başladı. Vereceği tepki doğal olarak endişe ve korku olacaktır. Dönüp size baktığında eğer en az onun kadar korkmuş birini görürse korkusu daha da artacaktır. Çocuklar zor durumlarda güvenebilecekleri sakin bir ebeveyne ihtiyaç duyarlar. Böyle durumlarda ortalıkta sakince dolaşan ikinci tavuk olmanız gerekiyor. Ki çocuk da kendinisini güvende hissedebilsin. Eğer siz de kaygılı olursanız çocuğunuzun kaygısı -tıpkı tavuk örneğindeki gibi- uzuyor.

Tabi insanların kaygı konusunda doğuştan gelen farklılıkları var. Bazı çocuklar gerçekten de bebekliklerinden itibaren kaygılı, bazıları ise çok rahattır. Ebeveynlerin tutumu her iki durumu da tam tersine çevirebilir. Unutmayın kaygı bulaşıcıdır.

Not: Buradan duygularınızı çocuğunuzdan gizlemelisiniz gibi bir anlam çıkmasın. Tabi ki belli ölçülerde duygularınızı paylaşabilirsiniz ancak bu çocuğun duygularının önüne geçmemeli.

--

--

Salih Deniz

uzman psikolog, amatör fotoğrafçı, üşengeç gezgin…